|
|
|
 |
|
‘Als Vijfde Werk moest Herakles in één dag de smerige veestallen van koning Augias schoonmaken.' Volgens sommige mythografen zou Augias een zoon van Poseidon zijn (andere spreken van Helios). Augias was de succesvolste veeboer op aarde. Zoveel vruchtbaar vee produceert natuurlijk een massa mest. Die mest was in jaren niet weggehaald en ‘al deerde de stank de dieren zelf dan niet, deze veroorzaakte wel een pestepidemie op de hele Peloponnessos.' Dit Werk speelt zich af ten noord westen van de Peloponnessos, in Ellis. Er was bovendien zoveel mestoverschot dat de vruchtbare gronden niet meer bewerkt konden worden. Deze mythe vertelt op symbolisch niveau over de overgang van het nomadische naar het sedentaire bestaan in de menselijke geschiedenis. Herakles pochte dat hij dit werk in één nacht zou klaren in ruil voor één tiende van het vee. Augias ging de weddenschap aan, zijn oudste zoon Phyleus was getuige. Het eerste wat Herakles deed was de leider van de stieren, Phaëton, vloeren. Phaëton hield Herakles voor een leeuw (Herakles draagt een leeuwenhuid) en wilde instinctief zijn kudde beschermen. Dit gevecht met een stier wijst naar koningsrituelen of overgangsriten waarbij een jongeman zijn moed moet bewijzen door een jonge stier te vloeren. Met de hulp van zijn wagenmenner maakt hij de veestallen in één nacht schoon. Hij doet dit door twee rivieren af te takken en de gronden schoon te spoelen. Augias weigerde zich aan de weddenschap te houden omdat hij te weten was gekomen dat Herakles dit werk in opdracht van Eurystheus moest doen. Toen Phyleus voor de rechtbank verklaarde dat zijn vader loog, verbande deze laatste zijn zoon en Herakles uit Ellis. Bovendien weigerde Eurystheus dit Werk mee te tellen ‘omdat Herakles in dienst van Augias was geweest.' De opzet van Eurystheus was mislukt. Die had zich verheugd op de walging van Herakles ‘wanneer deze de mest moest opscheppen en die dan op zijn schouders moest wegdragen.' De vernedering van Herakles mag dan wel mislukt zijn, de bedrieger Herakles, wordt zelf bedrogen. Herakles had niet verteld aan Augias dat hij de stallen in opdracht Eurystheus moest schoonmaken. Uiteindelijk wordt hij zelf bedrogen door Augias, omdat deze laatste het bedrog van Herakles te weten komt. Later (na de Twaalf Werken) zal Herakles op gruwelijke wijze wraak nemen door Ellis te plunderen, Augias en zijn zonen te doden en Phyleus op de troon van Ellis te plaatsen.