|
|
|
 |
|
door Esther Kleuver
Wat is vrijheid? En wanneer ben je een vrij mens? Is dat wanneer je de rede los kunt laten en volledig je gevoel volgt? En is daar niet een enorme eigenzinnigheid voor nodig? Iets wat met name kunstenaars misschien wel in zich hebben? Het was het uitgangspunt voor het romantische drieluik Volle Maan dat Toneelgroep De Appel de komende maanden speelt.
Acteur/regisseur David Geysen is, samen met dramaturg Alain Pringels, de motor achter het hele project: „We krijgen als gezelschap financiële ondersteuning van de gemeente Den Haag, in ruil daarvoor maken we heel bijzondere voorstellingen. Voorstellingen die geheel ingebed zijn in onze unieke locatie, een oude tramremise. Voorstellingen die een totale theaterbeleving inhouden: toneel, muziek, zang, inclusief een culinair extraatje. Met het thema 'vrijheid' zijn we naar onze acteurs gestapt en hebben aan hen gevraagd wat ze interessant vonden en wat ze graag zouden willen spelen? Er kwam van alles op tafel; van de wildste, originele ideeën die totaal onspeelbaar waren tot nogal oubollig materiaal. Grappig was wel dat twee actrices meteen al met Isabelle Eberhardt aan kwamen zetten, dus daar gaat het tweede stuk nu inderdaad over."
Geert de Jong regisseert Voorbij de liefde, gebaseerd op de novelle De ongelooflijke maar droevige geschiedenis van de onschuldige Eréndira en haar harteloze grootmoeder (1972) en Duurzame dood voorbij de liefde (1970) van Gabriel García Márquez en Judith de Rijke ging aan de slag met de geschiedenis van Isabelle Eberhardt (de Frans-Russische schrijfster die rond 1900 verkleed als man en bekeerd tot de islam, de woestijn van Noord-Afrika introk). David Geysen maakte vervolgens Schiller opus, over het leven en werk van de Duitse schrijver Friedrich Schiller (1759-1805) die vond dat slechts de spelende mens kon uitgroeien tot een volwaardig persoon. Het geheel wordt muzikaal bij elkaar getrokken door de 9-delige cyclus Songs of travel (rond 1900) van componist Vaughan Williams en dichter Robert Stevenson.
Carl Beukman zorgde ervoor dat de negen Songs of travel, die waren aangedragen door actrice Judith Linssen, geïntegreerd werden in Volle maan. „Het had natuurlijk voor de hand gelegen om in het kader van de romantiek zoiets als de Winterreise van Schubert te nemen, maar Judith is verder gaan zoeken en kwam uiteindelijk hier mee aanzetten. Ik was niet onmiddellijk enthousiast, omdat ik het niet kende en de eerste uitvoeringen die ik hoorde slechts met piano en bariton waren. Maar de titels spraken wel meteen tot de verbeelding en we hebben eigen arrangementen gemaakt voor accordeon, altviool en zang."
In Schiller opus van Geysen zitten maar liefst drie van de negen songs: The Vagabond, Bright is the Ring of Words en het negende deel I Have Trod the Upward and the Downward Slope. Dat komt mede doordat Beukman en Geysen goed en graag samenwerken. „Wij zijn de Viktor en Rolf van de theaterwereld", grapt Beukman. „Dat schrijf je toch niet op hè?" Al was dat bij hun eerste 'samenwerking' wel anders, toen ze ongewild met elkaar geconfronteerd werden en er de nodige ruzies ontstonden. „Carl moest mij eerst uitleggen hoe belangrijk het is om ook op muziekgebied je eigen ding te creëren. Hij gaf me het voorbeeld van een nummer als Ne me quitte pas van Brel. Natuurlijk kun je dat gebruiken. Je weet van tevoren dat dat werkt. Maar dat is een kunstwerk op zich en je wilt toch je eigen kunstwerk maken. En daar heeft hij volkomen gelijk in", vertelt Geysen.
„We laten mensen tijdens Volle maan heel onbevangen op verschillende manieren naar kunst kijken. De drie stukken zijn als drie heel verschillende schilderijen. Het gaat om de totaalervaring. Er hangt fotografie in de foyer, er is muziek, er liggen kunstboeken. Je kunt het allemaal tot je nemen, maar het hoeft niet", legt Geysen uit. „Je geest gaat ervan open", vat Carl Beukman het samen. „Of is dat raar, om dat zo te zeggen?" „Nee", vult Geysen aan. „Dat is eigenlijk precies waar het om draait. Het opent inderdaad je hoofd."
Volle maan (inclusief diner) van Toneelgroep De Appel is t/m 12 mei te zien in het Appeltheater in Den Haag.