|
|
|
 |
|
Dit beroemde kinderboek met onder andere het verhaal van het jongetje met zijn vinger in de dijk, werd geschreven door een Amerikaanse vrouw die Nederland nooit heeft bezocht. Iedere Amerikaan kent het verhaal van Hans Brinker, en groot is dan ook de teleurstelling van de Amerikaanse toerist die merkt dat de meeste Nederlanders er maar een vaag benul van hebben. Toch werd het boek ook buiten Amerika beroemd: al snel na de eerste druk in 1865 verscheen het in Engeland, Frankrijk, Italië, Japan, India en Zuid-Afrika. In het hele boek wordt er geschaatst, in dat land onder de zeespiegel, en de tochten geven ruimschoots aanleiding om aan een meeschaatsende Engelse jongen de geschiedenis van Nederland te vertellen, waarbij de Nederlandse lezer wel eens zal fronsen of glimlachen.
‘Lang geleden, op een heldere ochtend in december, knielden twee dun geklede kinderen op de oever van een bevroren Hollands kanaal. De zon had zich nog niet laten zien, maar de grijze lucht was al een beetje rozig verkleurd.' (pagina 15)
Mary Mapes Dopes. Hans Brinker of de zilveren schaatsen. ISBN 9025308783. Atheneum - Polak&Van Gennep, Amsterdam, 2005
Alle mensen zijn nat, maar Nederlanders zijn het natst. Niet alleen bestaan wij - zoals alle mensen - voor meer dan 70 procent uit water, wij wonen bovendien in een land dat voor een vijfde deel uit water bestaat en waar ook nog eens jaarlijks gemiddeld zo'n 80 centimeter regen valt. Kan het natter? In H²Olland wringt Maarten Asscher het natte Nederlands eens grondig uit, en dat levert prachtige hoofdstukken op over watertorens, over tunnels en bruggen, over de Watersnoodramp van 1953, over Schokland. H²Olland is een aanstekelijk bronnenboek over datgene wat Nederland meer dan wat dan ook tot Nederland maakt: het water.
‘Al in de zeventiende eeuw maakte Hendrick Stevin, zoon van de beroemde Zuid-Nederlandse natuurwetenschapper en ingenieur Simon Stevin, gedetailleerde plannen om de Waddeneilanden door middel van dijken aan elkaar te verbinden. Daarmee zou ook de Zuiderzee worden afgesloten, zodat de Noordzee met zijn stormvloeden en zijn verpestende zout water geen toegang meer zou hebben tot de kwetsbare Hollandse binnenkusten.' (pagina 124)
Maarten Asscher. H²Olland. Op zoek naar de bronnen van Nederland.ISBN 9045702483. Augustus, Amsterdam/Antwerpen, 2009
In de nacht van 31 januari 1953 werd Nederland door één van de grootste natuurrampen uit haar geschiedenis getroffen. Een springvloed zette Zeeland, een deel van Noord-Brabant en Zuid-Holland onder water. 1836 mensen en tienduizenden dieren verdronken, 4500 huizen en gebouwen werden verwoest en 200.000 hectare grond kwam onder water te staan.
In 1992 publiceerde Kees Slager De ramp waarin hij inging op de oorzaken en de gevolgen van de ramp. Voor dit boek deed hij uitvoerig onderzoek in de archieven en sprak hij met ruim 250 ooggetuigen. Hij onthulde niet eerder gepubliceerde feiten over vergeefse waarschuwingen tegen de te zwakke zeewering, verwaarloosde dijken en slecht toegeruste hulporganisaties.
In deze nieuwe uitgave van De ramp heeft Slager nog meer materiaal en nog meer informatie kunnen verwerken. Zo ontstond een aangrijpend en onthullend verslag van wat er zich in die noodlottige dagen in de winter van 1953 van uur tot uur en van plaats tot plaats heeft afgespeeld.
‘Om 4 uur zijn we naar de zeedijk gewandeld. Het stormde verschrikkelijk. We moesten er pal tegen in en we konden haast niet vooruit komen. Bij de Kleine Nol sloegen enorme golven bijna tot aan de kruin van de dijk. Je zag de watermassa's van ver over de Oosterschelde aan komen schuiven. Het was prachtig, prachtig! We hebben echt staan genieten van de geweldige kracht van de natuur.' (pagina 15)
‘Ik herinner me zolders, waar de damp van de mensen afsloeg. Die hing gewoon boven de dekens. Het was een zielige troep, al die mensen die daar bij elkaar zaten en lagen als geslagen honden. Ook mensen, die altijd heel actief waren vroeger, hoor! Die lagen daar alleen maar zielig te zijn. Buiten hoorde je hulpgeroep van mensen uit de huizen langs de Oude Rijksweg. Ja, hoe voel je je dan...? Je bent blij dat jij het er levend van af hebt gebracht. Laten we eerlijk zijn, zo voel je je dan.' (pagina 195)