|
|
|
 |
|
Elsevier
Belangrijker dan die identiteitsdiscussie in Boven Water is het aanstekelijke spelplezier in de snel geschakelde groepsscènes, die een perfecte opmaat vormen voor de volgende delen. Dat zijn zes verschillende éénakters, waaruit de bezoeker elke avond een eigen selectie van drie voorstellingen kan maken. Elk stuk heeft een eigen sfeer en vorm. Zo is Onze koloniën, over de koloniale geschiedenis, een fragmentarische, speelse collage van teksten en is Bamevelt, over de executie van Johan van Oldenbarnevelt. een koel-classisistisch kostuumdrama. Speciale vermelding verdienen de prachtige decors van Guus van Geffen. Rode draad is de vernietigende kracht van geruchten en insinuaties, en de angst voor populisme. Hierin schuilt de actualiteit van deze geschiedkundige taferelen. Tussendoor is er, zoals dat hoort bij zo'n toneelevenement, uitgebreid gelegenheid tot eten en drinken - de bezoeker brengt al met al evenveel tijd door in de foyers als in de theaterzalen.
Tuin van Holland is een geoliede toneel machine, waarmee De Appel geschiedenis schrijft. Wees er snel bij!
De Groene Amsterdammer
... Juliana van Stolberg (een strakke prachtrol van Geert de Jong) en zijn schoonzus Elisabeth van Leuchtenberg (mooi in balans gespeel door Marguerite de Brauw).
... poëtische performance Water van David Geysen , een beeldschoon klank- en beeldgedicht met een onheilspellende spelonksfeer en stilwatergeur.
Uitschieter van de avond is voor mij Onze koloniën van Bob Schwarze, een bitterzure anti-Kurhaus-revue met rijmelarijen over de VOC-mentaliteit en een adembenemend koel uitgevoerde performance over lucratieve slavenhandel.
Voorts zij vermeld dat u qua gastronomie helemaal goed zit bij Tuin van Holland.
De Volkskrant
Tuin van Holland imponeert.
Het is prijzenswaardig dat Aus Greidanus deze staatsliedendrama's op toneel brengt. Inhoudelijk doen ze niet onder voor de bekendere historische toneelteksten.
Het spektakel komt echt goed op gang in de pauze halverwege. Terwijl overal in het pand toepasselijk eten - zuurkool, zuurdesembrood en Hollandse garnalen - te koop is, wordt er in de grote zaal, foyer en garderobe een keur aan eenakters en kluchten ten beste gegeven. Van een middeleeuws steekspel tot een dondermonoloog van wederom Anton Mussert, toch een beetje onze eigen Hitler.
Onze koloniën van Bob Schwarze is een baken van beheerst beeldend theater binnen de happening die Tuin van Holland is.
Telegraaf
Het verstikkende gekonkel om de macht wordt zo persoonlijk gemaakt en verandert nergens in een feitelijke opsomming. Bovendien klinkt wat we horen soms angstig actueel: volksmennerij blijkt van alle tijden. Guus van Geffen bedacht voor deze verhalen prachtige decors, die beeldend zijn in al hun bedrieglijke simpelheid. Terwijl het spelersensemble van De Appel zich vooral met deze klassieke vorm van teksttoneel in de kijker kan spelen. Mooie rollen van onder anderen Geert de Jong, Isabella Chapel en Aus Greidanus getuigen daarvan. Wordt de Nederlandse identiteit gevonden door De Appel? Daar valt over te twisten. Mogen grasduinen in de historische schatkamer die het gezelschap met Tuin van Holland heeft ontsloten, is als uitkomst echter minstens zo bevredigend.
Den Haag Centraal
Tuin van Holland begint al met een vondst, letterlijk en figuurlijk. In een mooi verbeelde toekomstscène gaat een duiker op de zeebodem op zoek naar wat eens een mythisch, nu verdronken, landje geweest moet zijn.
Tuin van Holland heeft iets van De Parade (...). Heeft ook iets van een feestje van het komediantendom. Waarin je van ironiserende kanttekeningen naar het serieuze werk reist. Dit is een totaalgebeuren dat je moet ondergaan en waarvan je moet genieten.
(...) met in Het rampjaar een fraaie kleedscène waarin Maria van Utrecht (Judith Linssen) en Michiel de Ruyter (Hugo Maerten) in het kostuum worden gestoken.
De Appel laat zien dat zich achter de ‘highlights' van de historieboekjes evenveel afspeelt aan machtsstrijd, politiek gekonkel en volksmennerij als in een huidige verkiezingsperiode.
Barnevelt is een klassiek ‘well made play' dat zo uit de ‘Tuin' gelicht zou kunnen worden. Hier een mooi dramatische spanning, net zoals in de confrontatie De Ruyter-Tromp (de laatste gespeeld door Iwan Walhain).
Het moderne Geld en geloof is een bizarre, Buñuel-achtige scène.
Na afloop hoor je - als in een festival - dat je toch echt Geert de Jong had moeten zien als Juliana van Stolberg in De opstand. Gemist. Maar hoe zij er in die openingsscène uitzag als Majoor Bosshardt vergeet je ook niet.
De eindindruk is een veelheid van die kleine dingen: de kopstemzang van Hugo Maerten in Geld en geloof, het emotionele spijtverhaal van de cipier van de Gevangenpoort (Nadia Amin), het Eeuwige Water dat in een aantal stukken opwelt uit de Appelvloeren, het riddertoernooi op toneelpaarden op de ‘Marktplaats' in de eetpauze.
Een kant-en-klaar antwoord op de vraag wat onze Nederlandse identiteit is, biedt De Appel utieraard niet. Wel een dosis vaak amusante prikkels om erover na te denken.
Algemeen Dagblad
... in De opstand stijgt Geert de Jong boven alles en iedereen uit als Juliana van Stolberg, de vrome moeder van Willem van Oranje. Bitter ziet zij haar wereld instorten als drie van haar zoons omkomen.
Het rampjaar is ingenieus van opzet met opborrelend water als symbool voor de waterlinie. Sterk doortrokken van drama is de dialoog tussen De Ruyter (Hugo Maerten) en de weduwe van Cornelis de Witt (Judith Linssen).
Water van David Geysen is een fascinerend waterballet. Felle worstelingen op het volledig onder water staande toneel worden afgewisseld met momenten van poëtische verstilling.
Acteur David Geysen levert een pijnlijk precieze imitatie van NSB-leider Anton Mussert.
De vorm van het slot (De epiloog) is briljant. Tuin van Holland zit ingenieus in elkaar.
NRC Handelsblad/NRC next
Vijf uur durende theatermarathon bij De Appel is ontluisterende voorstelling over Nederlandse identiteit.
Ontwerper Guus van Geffen toverde elke hoek om tot een theaterruimte, met als hoogtepunt het stuk Barnevelt.
Trouw
Verrassend is hoe mooi vaak kanttekeningen zijn verwerkt om kleur en tegenkleur aan het Hollandse karakter te geven.
In Barnevelt (regie Aus Greidanus), waar de politieke achtergrond van de moord op de 17de-eeuwse raadpensionaris fraai via de vrouwen-van wordt uitgediept, verloochent onze handelsgeest zich niet.
In circa driekwartier krijgen die stukken allure door een intelligente combinatie van historie en eigentijdse kijk. Een niet gering steentje draagt Guus van Geffen daaraan bij, die de ruimtes inrichtte met imposante decors. Adembenemend is de vormgeving van Barnevelt: een als het ware in een gracht drijvende witte salon.
... Water (regie David Geysen), een met gedichten als 'Denkend aan Holland' en woest suicidale worstelingen zowel poëtisch als droefgeestigwaterballet.
theatercentraal.nl
Wat een toeschouwer ook kiest, het oog komt niets tekort: vormgevers Guus van Geffen (decor) en Annelies de Ridder (kostuum) brengen de Hollandse schoonheid in elke voorstelling in beeld.
Vertederend is hoe de iconen, die allemaal in verschillende tijden hebben geleefd, het voor elkaar opnemen in Boven water. De optochtachtige vorm waarin Boven water is gegoten leent zich goed als luchtige introductie op een avond vol voorstellingen over keerpunten in de geschiedenis van Holland.
In Onze koloniën zitten een paar pareltjes, zoals de scène waarin Nadia Amin met negerzoenen uitbeeldt hoe slaven indertijd werden geselecteerd en vervoerd. En niet te vergeten de rijmelarij van Bob Schwarze:
De acteurs bediscussiëren in Onder water de theorie dat Holland uiteindelijk onder water zal komen te staan. En komen tot een verregaande oplossing. ‘I found Holland', concludeert Toneelgroep De Appel, die in Tuin van Holland bewonderenswaardig levensecht aangekleed en vormgegeven laat zien dat ook geschiedenis wordt bepaald door de kijker.
ikhouvantheater.nl
Tijdens de grote pauze, na de eerste twee stukken, wordt het publiek tijdens de Markt getrakteerd op een verzameling aan liedjes en sketches van Nederlandse bodem. Deze culturele ratjetoe, dat iets wegheeft van Monty Python, is erg vermakelijk. In dit deel wordt de Nederlandse identiteit beleefd, niet verteld... en het werkt!
... de voorstelling Water, regie: David Geysen. ... ben ik echt geboeid en krijg ik, via verschillende verhaallijnen, die zich allemaal in het water op toneel afspelen, een intens gevoel van wat het leven onder de zeespiegel eigenlijk betekent. Het is een associatief en beeldend geheel. Het is prachtig, beklemmend en erg treffend! De waterdreiging, wat vroeger een veel reëler gevaar vormde dan nu het geval is, wordt in al zijn geweld voelbaar gemaakt. Prachtig!!
Tuin van Holland is knap gemaakt: het decor is prachtig, de kostuums zijn mooi, de acteurs spelen de sterren van de hemel.
toneel.blog.nl
Het eerste wat opvalt, is de uitmuntende vormgeving (Guus van Geffen). Met zorg en oog voor detail heeft het hele theater een Hollandse uitstraling gekregen. Maar de échte verbijstering komt als het publiek de zaal in loopt voor de voorstelling Water uit de moderne triologie. Water is namelijk letterlijk wat het publiek ziet. Het kabbelt over het hele podium en reikt tot kniehoogte bij de acteurs. Ellen Parren speelt de zee, en de verraderlijkheid daarvan, op een zeer indrukwekkende manier. Door middel van goed acteerwerk, dans en prachtige beeldspraak, wordt de relatie tussen Nederland en het water uitgelegd in één van de meest intrigerende voorstellingen die ik ooit zag.
Voor Barnevelt, uit de klassieke triologie, wordt dezelfde zaal, volledig omgebouwd naar een prachtige ruimte, die eer doet aan de status van de vroegere Oldebarnevelden.
Na afloop van het klassieke drieluik heeft het publiek honger naar meer.
In de epiloog wordt duidelijk wat Greidanus wil bereiken met de marathon. Hij schetst een beeld van de Nederlandse identiteit en de flexibiliteit die zij bezit. Toch is het puur en alleen al voor de ervaring een noodzaak deze productie te bekijken. Voor een kijkje in de geschiedenis en toekomst van ons land is op deze avond op en top geschikt. Zorgen over uitputting hoef je je tijdens deze marathon niet te maken. Tussen alle voorstellingen door zijn er voldoende Hollandse maaltijden en hapjes te verkrijgen en is er even tijd om uit te rusten, of rond te lopen over de Markt waar nog meer spektakel te zien is.
Theaterjournaal.nl
In een doldwaas relaas over onder andere Sinterklaas, Willem van Oranje, André Hazes en Anne Frank worden de hoogte- en dieptepunten van de vaderlandse geschiedenis er doorheen gejast. Het is een aardig spektakel (...)
Af en toe doen de scènes denken aan de opgewekt chaotische historische strip ‘Van nul tot nul', zoals de grappige dialoog tussen de ritmeesters van Oranje, vertolkt door Bob Schwarze en Aus Greidanus.
Tuin van Holland biedt het publiek een vrolijke avond.
historischnieuwsblad.nl
De proloog Boven water (regie Aus Greidanus) wekt grote verwachtingen voor de rest van de zes uur durende marathonvoorstelling.
Ook in de pauzes komt het publiek oren en ogen tekort: patriotten roepen de revolutie uit, Anton Mussert houdt een redevoering en twee ridders gaan ten onder in hun strijd om het liefje. Toeschouwers verorberen ondertussen allerlei Hollandse hapjes en maaltijden. Zowel liefhebbers van klassiek als van modern toneel komen aan hun trekken.
In Onze koloniën brengt Nadia Amin een overdonderende uitvoering van Nina Simone's Four women ten gehore: ‘What's my name; what do they call me?'
... een pluim voor Annelies de Ridder, die de prachtige kostuums ontwierp.