Cape Fear 3

Immanuel Kant

van Thomas Bernhard

affiche Immanuel Kant, ontwerp Aus Greidanus

‘Sicherheit ist immer nur tödliche Sicherheit' 

Na het succesvolle When the wind blows  regisseert Aus Greidanus jr. de grote zaal productie Immanuel Kant van Thomas Bernhard.

De Appel speelde eerder De toneelmaker, Minetti en Voor het pensioen van Thomas Bernhard.

Het verhaal

Immanuel Kant is een theatrale fantasie. De beroemde Duitse filosoof Immanuel Kant reist per schip naar Amerika samen met zijn vrouw, een knecht en een papegaai, die alles wat Kant zegt in zijn geheugen opslaat. In New York moet Kant een oogoperatie ondergaan en ontvangt hij een eredoctoraat op de Columbia Universiteit. Ondanks zijn Amerika haat aanvaardt Kant deze deal. Hij brengt Amerika de verlichting van de rede en Amerika geeft hem het licht in de ogen terug. Bij zijn aankomst wordt hij opgewacht door psychiaters en overgebracht naar een gekkenhuis. Een filosoof heeft dezelfde status als een gek.

Waarheid en bedrog

Thomas Bernhard vervalst de geschiedenis; hij gebruikt historische figuren in een fictieve situatie. In werkelijkheid heeft Kant zijn woonplaats Koningsbergen nooit verlaten, evenmin bestonden er in zijn tijd stoomschepen die de Atlantische Oceaan overstaken.
Bernhard gebruikt de historische figuur Kant om op zee een kleine, vervreemdende gemeenschap te creëren. Een groep groteske passagiers ronddobberend op een irrationele oceaan. Bernhard speelt in Immanuel Kant met bedrog en vervalsing. Eén van de belangrijkste elementen in Bernhards werk is dat de leugen onafscheidelijk verbonden is met menselijke communicatie. Waarheid en bedrog glijden naadloos in elkaar over.
Bernhard zegt: ‘De waarheid, die kent alleen de betrokkene. Als hij ze wil mededelen wordt hij automatisch een leugenaar. Al wat medegedeeld wordt, kan enkel vervalsing zijn. Zodoende werden er tot nu toe alleen vervalsingen medegedeeld. De wil tot waarheid leidt onherroepelijk tot vervalsing.'

Ogenschijnlijke komedie

Immanuel Kant is een ogenschijnlijk lichtzinnig, absurd en groteske komedie vol fantasierijke figuren. Ogenschijnlijk! Want achter deze carrousel van bourgeoisie en intellectueel gespuis gaat een afgrond schuil. Een afgrond die Bernhard je als een spiegel van zijn eigen leven keihard in het gezicht slaat. Waar gaat de reis van deze Ensoriaanse figuren naartoe? Naarmate de feeststemming op het stoomschip stijgt, wordt de aanwezigheid van de dood steeds tastbaarder.

Thomas Bernhard

Bernhard schreef Immanuel Kant in 1978. In een periode van zijn leven waarin hij van zijn lijfarts te horen kreeg dat zijn hart het elk moment kon begeven. In de tien jaren die hem nog resten zal hij de ene biografische tekst na de andere schrijven. Als een soort obsessie zoekt hij naar antwoorden voor het lijden. Immanuel Kant is een absurde komedie, die doordrenkt is van de angst voor het einde.

Thomas Bernhard is in 1931 in Nederland geboren. In 1970 krijgt hij de Georg Büchner Preis voor zijn roman Das Kalkwerk. In datzelfde jaar gaat zijn eerste toneelstuk Ein Fest für Boris, geregisseerd door Claus Peyman in première. Der Ignorant und der Wahnsinnige (regie Claus Peyman) wordt tijdens de Salzburger Festspiele in 1972 geannuleerd wegens een schandaal. Toch krijgt Bernhard dat jaar de prestigieuze Grillparzer-Preis. Wegens een longziekte zoekt Bernhard steeds meer het zuiden op. In 1978 schrijft hij vier werken: Immanuel Kant, Der Atem, Der Stimmenimitator en Ja. Hij sterft op 12 februari 1989 in Gmunden.

Zie ook

Regisseur Aus Greidanus jr.

‘In zowel When the wind blows als in Immanuel Kant speelt het verhaal zich af in een soort minigemeenschap. Afgesloten van de buitenwereld, respectievelijk in een verwoest landschap en midden op de oceaan. In beide gevallen is die buitenwereld vijandig en anoniem, of op z'n minst barbaars en stompzinnig. In Immanuel Kant is de filosoof op weg de verlichting van het oude continent te verenigen met de vooruitgang van de nieuwe wereld. We zien de culturele, intellectuele en kerkelijke elite ronddobberen op een hypermodern luxeschip, reflecterend op hun eigen en elkaars waarde voor eenzelfde ‘New World'.

Let op: openbare repetitie op vrijdag 4 maart, Appeltheater, aanvang 20.15 uur, kaarten € 10,-/CJP & studentenkaart € 5,-/Appelvrienden gratis.Immanuel Kant - foto Henry van Niel

Immanuel Kant

van Thomas Bernhard
vertaling/regie
Aus Greidanus jr.

speelperiode wo 16 maart t/m zo 29 mei 2011
première zaterdag 19 maart 2011
aanvang 20.15 uur (zondag 14.00 uur), grote zaal Appeltheater

kaarten € 22,50/UITpas € 21,-/Appelvrienden € 18,50/CJP & studentenkaart € 19,- (wo en do € 10,-, te koop op de avond zelf vanaf 18.00 uur)/Ooievaarspas € 11,-
try-outs € 20,50/€  19,-/€ 16,50 /€ 14,50 (wo en do € 10,-, te koop op de avond zelf vanaf 18.00 uur)/Ooievaarspas € 10,-

| Meer