Messen in hennen

Reaksie van die pers oor Messe in henne

Krit

KRIT: feeskoerant van die Klein Karoo Nasionale Kunstefees in Oudtshoorn, Suid-Afrika!

Die Burger (Zuid-Afrika)

Meulenaar gooi 'n groot knuppel in dié hoenderhok
door Laetitia Pople

Oudtshoorn - 'n Sprokie vir 'n donkermaan word saans vertel op die Vredestraat-sportterrein, by name Messe in Henne van die Nederlandse Toneelgroep De Appel.
In dié KKNK-stuk is ons op die afgeleë platteland in Bloubaard se grieselrige kasteel, maar dan raak ons ook vasgevang in die web geweef deur 'n berekende spinnekopwyfie; die wendinge verras.
Boer en Boerin bewerk hul akkers liefderik, hulle praat met mekaar in die taal van die grond en die wisselinge van seisoene. Saans is hulle gewikkel in 'n oeroue, gewelddadige paringsdans.
Maar dan raak hul meel op en die boerin moet na die meulenaar. Onheilspellende stories loop oor dié man, alleen in sy toring. Mense verdwyn. Sy toring is "bevolk" met rye op rye boeke, sy enigste gespreksgenote. Haar eenvoudige filosofie: ‘Kan jy dit eet of hou dit jou warm?', hou sy voor as kruis teen dié boosheid. Hy loop oor van kopdinge wat jou wegneem van die hier en nou, dinge wat haar lewe anders raam. Die gort is gaar as sy ook durf droom. Die bestaansboerdery word as't ware op sy kop gekeer.
Messe in henne is bedrieglik eenvoudig. Dit speel met oertemas soos 'n kind met 'n strandbal. Die Nederlanders het twee jaar terug met hul aanskoulike produksies Ararat en Salto Vitale die KKNK se Oudtshoorn Oraloor-program kom vestig, hier bou hulle voort op wat reeds 'n trotse tradisie is en wat dié fees se kenteken gaan word. Al wat pandjieswinkel in Oudtshoorn is, is waarskynlik leeggekoop vir dié stel. Ou kaste is opeengestapel en met behulp van lere word daar op verskillende vlakke gespeel. 'n Kas word 'n kamer vir "ontlasting" - toilettroon maar ook biegkamer. Ligte flits aan en af as tonele verwissel en 'n goiingsak meel wat in die lug uitgeskud word, toon karakters se gedaantewisseling.

Allesoverkunst.nl

Messe in henne, die eerste stuk van skrywer David Harrower, is ‘n sterk gestileerde vertelling oor 'n boer, sy jong vrou en 'n meulenaar. Die boer en sy vrou kommunikeer in 'n eiesoortige taal en is erg op mekaar aangewese. As die vrou eendag koring na die meulenaar toe moet neem om te laat maal, kom sy, ten spyte van haar man se pogings om dit te voorkom, onder die invloed van die meulenaar, met noodlottige gevolge vir die boer. 'n Ryk verskeidenheid aspekte word deur die stuk aangespreek: wat is taal en hoe staan taal ten opsigte van die egte lewe; kom jou gedagtes uit jouself of van God; en hoe gaan jy om met ander mense?
Nadia Amin speel haar rol besonder sterk. Met 'n totale inset en sprankelende spel is sy die spil van die hele stuk. 'n Wonderlike aktrise. Die samespel met Hugo Maerten lewer mooi tonele op.

Cultuurpodium.nl

Messe in henne is geen alledaagse toneelstuk nie en deur die besondere aanslag van regisseur David Geysen het dit 'n stuk geword met 'n vreemdsoortige innerlike spanning, boonop gelaai met 'n erotiese impuls wat die toeskouer heeltemal meesleur in die ietwat bizarre maar verder basale verhaal.
Taal verkry 'n ekstra dimensie in hierdie voorstelling. Dit word kragtig aangewend en as 'n komplementêre element benut.
... Die houding teenoor die meulenaar is deurspek met vooroordele en in die diverse dubbele lae van spel en teks sluimer angs maar ook respek en selfs verlange. Verlange van die vrou om te ontsnap aan die alledaagse. Wanneer sy 'n keer saam met haar man by die meulenaar is ontstaan daar 'n broeierige atmosfeer wat nie anders kan as om te eskaleer nie. Dit gebeur dan ook, maar heeltemal anders as wat aanvanklik verwag word.
Wat knap is van hierdie voorstelling is dat die toeskouer voortdurend om die bos gelei word deur steeds toegelaat te word om die puntjie van die sluier so 'n klein bietjie te lig; maar sonder die volledige kennis bly die toeskouer 'n afhanklike deelgenoot van veral die vrou. Sy is die bindende faktor.
Die meesterlike regie en die geweldige spel van veral Hugo Maerten, met in sy kielsog die sprankelend spelende en fantasties singende Nadia Amin. Ek het die naaktonele veral as 'n vorm van komplementêre kuns ervaar. Kuns wat funksioneel heelwat toevoeg tot die voorstelling, en boonop ‘n erotiese diepte bring, sonder om grof of pornografies te word. Messe in henne is 'n besondere voorstelling wat ek van harte by 'n so groot moontlike publiek kan aanbeveel.

AD Haagsche Courant

Goeie spel in moeilike stuk Messe in henne!
Die spanning tussen die drie karakters is so dik dat dit met 'n mes gesny kan word. Die meulenaar, die ploeër en die jong vrou worstel met mekaar in 'n verontrustende driehoeksverhouding.
Die dekor skep 'n vreemdsoortige landskap van ou meubels waarin, waarop, waaragter, en waaronder die akteurs beweeg.
Daar is so baie om in hierdie voorstelling te geniet... In hierdie landbougemeenskap gesitueerde gelykenis, gaan dit om 'n jong vrou, superieur gespeel deur Nadia Amin, se losmaakproses van haar eenvoudige eggenoot. Sy raak in die ban van die meulenaar, 'n sterk vertolk deur Hugo Maerten. Uit die skone - liefde, taal, denke - vloei paradoksaal genoeg 'n gruweldaad voort: moord. En dan volg die imposante klimaks van die stuk...

| Meer