Zie De Appel Buiten

Messen in hennen

Den Haag Centraal

affiche Messen in hennen, ontwerp Aus Greidanus

Verwoestende kracht van het woord

Na zijn succesvolle stuk Bacchanten - dat na de zomer wordt hernomen - brengt regisseur David Geysen opnieuw een door de kracht van kunst geïnspireerde voorstelling op de planken. In Messen in hennen toont hij hoe de kracht van ‘de kunsten' effect heeft op een maatschappij waarin de doorsnee mens maatgevend is.

Door Theodore Pronk

Geysen's bewerking van het stuk van de Schotse toneelschrijver David Harrower belooft opnieuw een pleidooi te worden voor de kracht van kunst. "Ik had er meteen een klik mee vanwege de rauwheid. De teksten zijn poëzie, sprookjesachtig", aldus Geysen.

In een wereld waarin simpelheid als prettige norm en vorm van samenleving wordt beschouwd, toont Messen in hennen de ontdekkingsreis van een doodgewone boerin. Samen met haar man ‘pony' William - die zijn bijnaam dankt aan geroddel van dorpelingen over mogelijke seksuele stalescapades met hoefdieren - leidt ze een sober leven dat door een ontmoeting met de molenaar van het dorp wordt verrijkt. Geysen: "De molenaar staat voor de kunsten".

Gilbert Horn, de molenaar, oogst in de wereld van ‘de doorsnee mens' vooral veel ongenoegen. Zijn aanwezigheid wordt niet op prijs gesteld. Hij is een gevaar, immers hij is een schrijver die kennis in pacht heeft en geldt daarom als een bedreiging van het doodgewone. Horn leert de boerin lezen en schrijven en maakt dat de vrouw zich ontwikkelt en zodoende zich loswringt van haar man. Geysen: "Ze ontdekt zichzelf... Als ze in een verhaal zichzelf beschrijft en dat aan de molenaar laat lezen, weet hij hoe ze heet, maar dat blijft voor het publiek onbekend. Op het moment dat iets een naam heeft, is er bestaansrecht. Mijn dramaturg noemt dit de geboorte van een kunstenaar, maar dat vind ik persoonlijk iets te ver gaan. Voor mij is ze gewoon iemand die zichzelf leert uitdrukken".

Veranderingen

‘Verandering maakt slachtoffers' klinkt het in de voorstelling. De naamloze boerin vermoordt haar echtgenoot, maar een langdurige liefde met Gilbert Horn ligt ook niet in het verschiet. Want, waar de boer haar als een akker beschouwde die moest worden omgeploegd, blijkt de molenaar haar als zijn ex te willen zien. Horn besluit zijn heil elders te zoeken en vertrekt naar de grote stad waar met mensen gepraat kan worden, waar inkt, pennen en boeken zijn. "Zij blijft achter. Ze zegt: "Het dorp heeft een nieuwe molenaar nodig". Met die rol neemt ze genoegen al verwacht iedereen dat ook zij uiteindelijk weg zal gaan. Later zegt ze: ‘Ik duw woorden in dingen, zoals ik messen in hennen duw'. Ze wil alles wat er is heel graag begrijpen, maar ze snapt het niet zo. Niets is namelijk wat het lijkt te zijn".

| Meer