Zeezicht 2

Bagdad Café en Liquid Town

Judith de Rijke over de vloeibaarheid van Liquid Town

Judith de RijkeJudith de Rijke schreef en regisseert Liquid Town. Haar eerste productie bij De Appel was het verrassende Isabelle Eberhardt, rekoefeningen (deel 2 uit Volle maan) dat ze - net zoals Liquid Town - zowel schreef als regisseerde.

Waarom Liquid Town?
‘Toen De Appel mij vroeg om iets te maken dat toekomst en voortgang uit zou stralen, maar ook iets dat aan het verleden van het gezelschap zou raken, kwam ik op het idee voor Liquid Town. Een voorstelling over een gemeenschap, een circusfamilie, die niet meer verder kan omdat ‘de baas' depressief is. Die baas wordt, sinds zijn muze Carolientje er een eind aan maakte, geplaagd door podiumvrees. Carolientje, de dwerg van het gezelschap, pleegde zelfmoord omdat de overheid de subsidiekraan dichtdraaide. Want zonder haar werk, zonder haar optredens, wilde en kon de dwerg niet leven. Ondertussen staat het publiek voor het theater en bonkt op de deur. Het eist een voorstelling, claimt haar ‘recht op cultuur'.
Waarom heb ik dit stuk geschreven? Omdat het onderwerp ‘kunstsubsidie' me bezighoudt. Natuurlijk in de allereerste plaats de vraag naar de relevantie van kunst - en dan met name die van theater - voor een samenleving. In het verlengde daarvan houdt het me bezig wie daar dan voor moet betalen. De overheid? Het bedrijfsleven? Particulieren? En moet alleen diegene betalen die er ook daadwerkelijk gebruik van maakt? Of wil je als maatschappij naar iets grootmoedigers streven?
Ook ben ik benieuwd naar de uitwerking van subsidie op de kunstenaar, de theatermaker.'

Gaat het stuk over De Appel?
‘Het stuk gaat over een middelgroot theaterbedrijf/circus, dat geen subsidie meer krijgt. In die zin gaat de voorstelling dus ook over De Appel. Liquid Town handelt zeker over onderwerpen die De Appel raken. Maar het is wel universeler, in zijn stijl en ook in de vragen die het zich stelt.'

Heb je de tekst geschreven met bepaalde spelers voor ogen?
‘Ja, maar dat wil niet zeggen dat de personages die ik schreef iets te maken hebben met dat wat de acteurs in ‘het echte leven' zijn. Dat is niet zo interessant. De rollen zijn geen persiflages, eerder archetypen.
Wel helpt het me doorgaans bij het schrijven als ik weet wie het uiteindelijk gaat spelen. Dat stimuleert zeg maar. Het helpt me tijdens het schrijven vooral als ik me de stem probeer voor te stellen van degene die de teksten later uitspreekt.'

Wat waren de inspiratiebronnen?
‘Er zijn veel toneelschrijvers die me inspireren. Heel concreet (of beter gezegd bewust) heb ik dit keer het meeste aan Shakespeare gehad. De gedachte dat in de waanzin, de chaos, de kunst, de natuur, de waarheid zou schuilen. En dat bezien versus ordening, regelgeving. Ik heb in Liquid Town dan ook een stukje uit King Lear verwerkt. Verder denk ik vaak en met plezier aan de schilderijen van Jeroen Bosch.'

Kun je de titel verklaren?
‘Er wordt in het stuk veel gehuild, vandaar. Maar ook omdat er in het stuk geen vocht meer is om te drinken. Ook liquid als beeltenis voor waarden die vervloeien. Zekerheden die hun contour verliezen. Ook omdat de dwerg zich verdronken heeft. En dan ook nog eens liquid omdat ik in de tijd dat ik het stuk schreef Liquid Times: Living in an Age of Uncertainty las van Zygmund Bauman. Town, omdat het een gemeenschap betreft. En dit keer een Engelse titel omdat dat beter staat naast Bagdad Café.'

| Meer