Cape Fear 1
Salome

Inhoud Salomé - seizoen 1999/2000

affiche Salomé ontwerp Jan BonsDe jonge Salomé raakt in de ban van de door haar stiefvader, koning Herodes, ondergronds gevangen gehouden profeet Jochanaän. Een mogelijke toenadering wordt echter door hem afgewezen. Herodes, gefascineerd door de uitstraling van zijn stiefdochter, vraagt Salomé voor hem te dansen. Zij voelt daar aanvankelijk niets voor, maar als Herodes haar belooft dat hij als tegenprestatie al haar eisen in zal willigen, geeft zij hem zijn zin. Zij vraagt hem het afgehakte hoofd van de profeet.

Oscar Wilde

Oscar Wilde stond, toen hij in 1891 Salomé schreef, aan de vooravond van een zeer bewogen fase in zijn leven. Hij zou dat jaar de eerste van een reeks briljante komedies schrijven: Lady Windemere's Fan. Bovendien zou hij in diezelfde periode kennismaken met Alfred Douglas, een jonge begaafde student met wie Wilde gedurende een aantal jaren een heftige, maar tevens problematische relatie zou onderhouden.

Tot dan toe had de briljante literator, die op vroege leeftijd reeds artikelen en gedichten publiceerde, vooral zélf veel opzien gebaard. Als een van de voornaamste pleitbezorgers van het estheticisme, zich uitbundig manifesterend als dandy, was Wilde in het Londen aan het einde van de negentiende eeuw een van de meest opmerkelijke, meest briljante persoonlijkheden. Door zijn opvallende uiterlijk, zijn kledij, zijn manieren en - bovenal - zijn briljante toon van converseren, was Wilde tot een fenomeen geworden, een verschijning.

Zijn literaire carrière liep daarmee niet in de pas. Zijn gedichten werden wel gewaardeerd, maar zijn eerste toneelstukken, veelal navolgingen van door hem bewonderde voorbeelden, stierven de een na de ander een vrij roemloze dood. Zijn inkomen verwierf hij als hoofdredacteur van een 'damesblad', The Woman's World.

Achtergronden

Wilde schreef Salomé tijdens een verblijf van enkele maanden in Parijs. In het Frans (Alfred Douglas zou de vertaling in het Engels verzorgen). Wilde gebruikte zijn verblijf in de Franse hoofdstad om zich te laven aan wat de stad aan nieuwe kunststromingen te bieden had. Vooral voelde hij zich aangetrokken tot het Franse symbolisme, zoals in praktijk gebracht door Mallarmé. Deze laatste had reeds in 1864 een gedicht over Salomé geschreven onder de titel Herodiade. Hierin bekijkt een jonge prinses in narcistische aanbidding zichzelf in een spiegel.

Volgens getuigenissen van enkele tijdgenoten begon Wilde zijn Salomé in eerste instantie als pastiche op het werk van Mallarmé. Pas later werd hij zich bewust van de kwaliteit van tekst, daarop gewezen door invloedrijke collega's als Pierre Louÿs en André Gide.

Het is onmiskenbaar dat 'French airs play all round Salomé'. scène uit de voorstellingHet thema was destijds vrij gewild in Franse kunstkringen. Daarnaast sluit het onderwerp ook perfect aan bij Wilde's eigen thema's, bij diens eigen pre-occupaties. Salomé maakt deel uit van een heel diverse reeks toneelstukken, allemaal geschreven in dezelfde periode waarin facetten van de vrouwelijke sexualiteit aan de orde komen. Zoals bijvoorbeeld Erdgeist van Wedekind, Rausch van Strindberg en Elektra van Von Hoffmansthal.

In de beeldende kunst is het vooral Gustave Moreau die enkele fascinerende schilderijen maakt, geïnspireerd op het verhaal rond Salomé.

Binnen het oeuvre van Oscar Wilde neemt dit stuk een heel bijzondere plaats in en wordt dan ook vrij zelden opgevoerd. De Appel vond voldoende aanknopingspunten in tekst en thematiek om het stuk op haar repertoire te zetten.

Aanvankelijk zou Aram Adriaanse tekenen voor de regie. Na zijn vertrek werd Jules Terlingen benaderd. Inmiddels zijn de repetities zo ver gevorderd dat de contouren van een boeiende voorstelling zichtbaar worden.

En verder...

| Meer